EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ
03.04.2023 19:27
Türk Medeni Kanunu’nda eşler arasında dört farklı mal ayrımı düzenlenmiştir:
· Mal ayrılığı
· Paylaşmalı mal ayrılığı
· Mal ortaklığı
· Edinilmiş mallara katılma
Eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulanması asıl yani yasal mal rejimidir. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kanunda belirlenen diğer rejimlerden birini kabul edebilirler. Mal rejimi sözleşmesi, evlenmeden önce veya sonra yapılabilir. Mal rejimi sözleşmesi, ancak ayırt etme gücüne sahip olanlar tarafından yapılabilir. Küçükler ile kısıtlılar, yasal temsilcilerinin rızasını almak zorundadırlar. Taraflar, istedikleri mal rejimini ancak kanunda yazılı sınırlar içinde seçebilir, kaldırabilir veya değiştirebilirler. Mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılır. Ancak, taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak da bildirebilirler.
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ
Edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş mallar ile eşlerden her birinin kişisel mallarını kapsar.
Edinilmiş Mallar
Edinilmiş mal, her eşin bu mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleridir. Bir eşin edinilmiş malları özellikle şunlardır:
· Çalışmasının karşılığı olan edinimler,
· Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler,
· Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,
· Kişisel mallarının gelirleri,
· Edinilmiş malların yerine geçen değerler.
Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal kabul edilir. Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür. Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır. Her eş, yasal sınırlar içerisinde kişisel malları ile edinilmiş mallarını yönetme, bunlardan yararlanma ve bunlar üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir. Aksine anlaşma olmadıkça, eşlerden biri diğerinin rızası olmadan paylı mülkiyet konusu maldaki payı üzerinde tasarrufta bulunamaz.
Kişisel Mallar
Aşağıda sayılanlar kanun gereğince kişisel maldır:
· Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
· Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,
· Manevî tazminat alacakları,
· Kişisel mallar yerine geçen değerler.
Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul edebilirler. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kişisel malların gelirlerinin edinilmiş mallara dahil olmayacağını da kararlaştırabilirler.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Şu Hallerde Sona Erer:
· Eşlerden birinin ölümü
· Eşlerin başka bir mal rejimini kabul etmeleri
· Hakim kararıyla mal ayrılığı rejimine geçilmesi
· Evliliğin iptali kararı
· Boşanma kararı
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi
Her eş, diğer eşte bulunan mallarını geri alır. Tasfiye sırasında, paylı mülkiyete konu bir mal varsa, eşlerden biri kanunda öngörülen diğer olanaklardan yararlanabileceği gibi, daha üstün bir yararı olduğunu ispat etmek ve diğerinin payını ödemek suretiyle o malın bölünmeden kendisine verilmesini isteyebilir. Eşler karşılıklı borçları ile ilgili düzenleme yapabilirler.
